Mvp چیست و چه تفاوتی با نمونه اولیه (Prototype) و نسخه نمایشی (demo) دارد؟
اگر کمی در حوزه کارآفرینی و استارت آپ مطالعه کرده باشید، قطعا اصطلاح mvp به گوشتان خورده است. این اصطلاح را در فارسی به حداقل محصول قابل ارائه ترجمه کرده‌اند. امروز می‌خواهیم راجع به این مفهوم صحبت کنیم و به شما بگوییم mvp چیست و در چه شرایطی باید به سراغ استفاده از آن برویم.
mvp چیست؟
MVP مخفف عبارت Minimum Viable Product و به معنی حداقل محصول قابل ارائه است. mvp به بنیانگذاران ایده‌های مختلف کمک می‌کند با حداقل تلاش و هزینه، یک نمونه قابل قبول از محصول مورد نظر خود را جهت بازخورد گرفتن از مشتریان و سرمایه گذاران تهیه کنند.
به بیان دیگر، ام وی پی، به معنی تولید محصول یا خدمتی است که حداقل ویژگی‌های لازم را برای ارائه به مشتریان و سرمایه گذاران دارد. تولید آن نیاز به زمان و هزینه زیادی ندارد و محصول تنها جهت بازخورد از مشتری و تحلیل رفتارهای او ساخته می‌شود.
به خاطر داشته باشید که مفهوم mvp به معنی ساخت یک محصول نصفه و ناقص نیست، بلکه شما محصول خود را با در نظر گرفتن نیازهای مشتری، تحلیل بازار و تحلیل رقبا می‌سازید اما امکانات و قابلیت‌های بیشتری را به آن اضافه نمی‌کنید.
افزودن امکانات بیشتر باید کاملا بر اساس نیاز مشتری انجام شود تا هزینه و زمان زیادی را صرف ایجاد قابلیت‌ها و امکاناتی نکنید که مشتریان به آنها نیازی ندارند.
mvp نخستین بار در سال 2001 توسط Frank Robinson مطرح شد. مدتی بعد Eric Reise این مفهوم را توسعه و در ساخت برنامه‌های کاربردی و کارآفرینی اینترنتی مورد استفاده قرار داد.
ویژگی‌های اصلی محصول mvp چیست؟
- افراد وسیله‌ای را خریداری می‌کنند که بتواند نیاز آنها را رفع کند. بنابراین، از جمله ویژگی‌های یک حداقل محصول پذیرفتنی، کاربردی بودن آن محصول است. چرا که اگر محصولی که ارائه کرده‌اید، مورد نیاز و کاربردی نباشد، نمی‌توانید انتظار استقبال چشمگیری از سوی مشتریان داشته باشید.
- یکی دیگر از خصوصیات mvp ، اطمینانی است که نسبت به محصول به مشتری داده می‌شود. اگر محصول شما مطمئن نباشد، مشتری به شما و محصولات شما اعتماد نمی‌کند.
- قابل استفاده بودن، یکی دیگر از خصوصیات یک محصول حداقلی است. قابلیت استفاده باعث می‌شود مردم یک محصول را تهیه کرده و برای رفع نیازهای خود استفاده کنند.
- در صورتی که استفاده از محصول شما سخت و پیچیده باشد، مشتریان از آن استقبال نخواهند کرد. پس سعی کنید محصول را به شکلی طراحی و تولید کنید که به راحتی مورد استفاده قرار گیرد و مشتریان از آن رضایت داشته باشند. بنابراین، راحتی در زمان استفاده، یکی دیگر از ویژگی‌های محصول حداقلی است.
- ویژگی مهم دیگری که حتما باید به آن توجه داشته باشید، ظاهر محصول است. در صورتی که محصول شما ظاهر مناسبی نداشته باشد، در زمان عرضه آن با مشکلات زیادی مواجه خواهید شد.
- ارزشمند بودن، یکی دیگر از خصوصیات محصول mvp است. اما اکثر تولید کنندگان به این موضوع که بی ارزش بودن محصول تا چه اندازه می‌تواند به ضرر آنها تمام شود و آنها را در زمان عرضه با چه مشکلاتی موجه کند، بی توجه هستند.
مزایای mvp چیست؟
- در زمینه مزیت های mvp باید بگوییم، این سیستم به شما کمک می‌کند تا شناخت بیشتری از بازار، مشتریان و سرمایه گذاران به دست آورید، بدون اینکه مجبور باشید هزینه یک شکست کامل را بپردازید.
- از آنجا که رفع نیاز مشتریان، از اهداف مهم و اساسی mvp به حساب میآید، شما می‌توانید ضمن توجه به منافع مشتریان، اعتبار و ارزش پیشنهادی محصول را نیز در نظر بگیرید. این موضوع باعث می‌شود بتوانید در میان فرضیه‌های ایده محصول خود با واقعیت نظر مشتریان هماهنگی ایجاد کنید.
- با استفاده از سیستم محصول حداقلی می‌توانید سریع‌تر و راحت‌تر مشتریان را جذب کنید. چرا که اولین هدف mvp ، ارتباط مستقیم با مشتریان است. در این صورت می‌توانید نظرات و پیشنهادات آنها را دریافت و بررسی کرده و یک محصول قابل قبول و کاربردی ارائه دهید.
مراحل ساخت mvp چیست؟
هیچ کس نمی‌خواهد پول و زمان خود را صرف ساخت محصولی کند که هیچ کس حاضر به خرید آن نیست. ساخت یک mvp می‌تواند کمک زیادی در این زمینه به شما ارائه دهد. اما چگونه یک mvp بسازیم؟
مرحله 1. هدف و مخاطبان خود را تعریف کنید
در اولین مرحله باید طرح کسب و کار خود را به طور واضح و کامل تعریف کنید. اینجا باید خودتان را جای مشتری بگذارید و بپرسید:
- چرا من به این محصول نیاز دارم؟
- این محصول چگونه به من کمک می‌کند؟
پاسخ به این دو پرسش، نیازهای مشتریان و هدف از ساخت محصول را به خوبی مشخص می‌کند.
مرحله 2. رقبای خود را بشناسید
اگر محصولات و خدماتی همانند محصولات و خدمات شما در بازار موجود است، حتما آنها را به خوبی بررسی و تحلیل کنید. چرا که برخی مواقع کارآفرینان طرح‌ها و ایده‌های خود را بسیار ویژه به حساب می‌آورند و فراموش می‌کنند قبل از هر چیز باید شرایط بازار رقابتی و ترافیک سایت رقبا را بررسی کنند.
مرحله3. مسیر حرکت مشتری را تعیین کنید
با بررسی مسیر حرکت مخاطبان و مشتریان در وب سایت، می‌توانید بفهمید کدام قسمت‌های سایت خود را باید تغییر دهید یا تقویت کنید.
مرحله4. لیست امکانات ضروری را تهیه کنید
پس از تعیین مسیر حرکت مشتری، لازم است لیستی از امکانات ضروری هر بخش تهیه کنید. معمولا هر قسمت از تعدادی امکانات اصلی و فرعی تشکیل شده است. این موارد را به صورت یک لیست مشخص کرده و موارد ضروری را در ابتدای لیست و موارد کم اهمیت‌تر را در پایان لیست قرار دهید. سپس با توجه به اولویت ویژگی‌ها، ساختن آنها را شروع کنید. این نکته را هم به خاطر بسپارید که برای موفقیت باید به تمام موارد لیستی که تهیه کرده‌اید، رسیدگی کنید.
مرحله 5: بسازید و آزمایش کنید
بعد از مشخص شدن طرح اولیه و ساخت محصول، باید آن را امتحان کنید. این مرحله به 2 بخش آلفا و بتا تقسیم می‌شود. در بخش آلفا متخصصان سنجش کیفیت، محصول را امتحان کرده و مشکلات آن را مطرح می‌کنند. بعد از رفع مشکلات، در بخش بتا، محصول در اختیار کاربران قرار می‌گیرد و در مدت مشخص بازخوردهای آن بررسی می‌شود. مراحل امتحان کردن و یاد گرفتن، می‌تواند بعد از عرضه محصول چندین بار تکرار شود. به این صورت که یک ایده بارها تکرار می‌شود و هر بار بازخوردی از مشتری دریافت می‌شود تا به محصول نهایی دست پیدا کنیم.
هدف از ساخت mvp چیست؟
هنگام ساخت یک محصول و ارائه حداقل محصول پذیرفتنی آن در بازار، می‌توانید اطلاعات بیشتری نسبت به محصول خود دریافت کرده و از آن در جهت توسعه تولیدات خود استفاده کنید. اما شما mvp می‌سازید تا:
- رفتار و واکنش مشتریان را نسبت به محصول ساخته شده تحلیل و بررسی کنید.
- به سایر نیازهای مشتری که به نظر شما چندان مهم نبود، بیشتر توجه کنید.
- توانایی‌های خود را در ارائه محصولات به مشتریان نشان دهید.
- روش‌های مختلف قیمت گذاری، شیوه‌های بازاریابی و… را تعیین کنید.
- سرعت آزمایش و یادگیری در مورد محصولات ارائه شده را افزایش دهید.
- با توجه به منابع موجود، فرضیه‌ها را بررسی و ارزیابی کنید.
- زمان و هزینه را برای اضافه کردن ویژگی‌هایی که مشتری نیازی به آنها ندارد، کاهش دهید.
- اطلاعات را جمع آوری کرده و مدل‌های کسب و کار را به طور کامل بررسی کنید.
- نمونه اولیه محصول را بسازید و قابلیت‌های بیشتر را با توجه به نیاز مشتری به آن اضافه کنید.
- در کترین زمان ممکن محصول را به دست مشتریان برسانید.
- چیدمان منطقی و درستی از استراتژی‌ها و چشم اندازهای سازمان خود ارائه دهید.
در ساخت mvp به چه نکاتی توجه کنیم؟
اکنون می‌دانیم mvp چیست و چگونه ساخته می‌شود. همان طور که گفتیم، ساخت حداقل محصول قابل عرضه، به شما کمک می‌کند تا بتوانید محصولی ارائه دهید که مخاطبان شما حاضر باشند آن را بخرند. در این بخش نکاتی را به شما خواهیم گفت که برای ساخت mvp باید آنها را مدنظر داشته باشید.
نسبت به محصولات خود تعصب نداشته باشید
بهتر است به جای توجیه خود برای ساخت محصولات یا ارائه خدمات، خود را به جای مشتریان گذاشته و انتظاراتتان را از محصول بیان کنید. از خودتان بپرسید:
- این محصول کدام نیاز مشتری را برطرف می‌کند؟
- چرا مشتری باید این محصول را خریداری کند؟
پاسخ به سوالاتی از این دست، به شما در ساخت مدل کسب و کار کمک زیادی می‌کند.
رقبا را بشناسید
اگر می‌خواهید از رقبای خود پیشی بگیرید، باید سعی کنید آنها را به خوبی بشناسید. برای شناخت رقبا، ابتدا باید سایت‌ها و محصولات رقیبان خود را با ابزارهای مختلف بررسی کرده و مشخص کنید محصول شما چه مزیتی نسبت به آنها دارد. سپس تصمیم به ساخت mvp بگیرید.
اولویت‌ها را مشخص کنید
مواردی که باید در ساخت mvp و ارائه آن به مشتری مدنظر قرار دهید را بنویسید و اولویت بندی کنید. سپس لیست خود را بررسی کرده و با توجه به اولویت‌های تعیین شده، به آنها رسیدگی کنید.
محصول خود را بسازید
پس از طراحی محصول، در این مرحله باید آن را بسازید. پس از ساخت، متخصصان سنجش کیفیت باید محصول را از لحاظ کیفیت و استانداردهای مورد نظر بررسی کنند. وقتی مشکلات اولیه رفع شد، می‌توانید محصول را در اختیار مشتریان قرار دهید و به مدت 2 هفته بازخوردهای آن را دریافت کنید. بنابراین، شما می‌توانید فرآیند یادگیری خود از محصول را با توجه به واکنش مشتریان شروع کرده و آن را چندین بار با عرضه محصول تکمیل کنید.
تفاوت demo (نسخه نمایشی) و Prototype (نمونه اولیه) با mvp چیست؟
همان طور که اشاره کردیم، mvp سریع و ارزان ساخته می‌شود و هدف آن سنجش مدل‌های مختلف کسب و کار است. می‌توانیم برای آزمودن بخش‌های مختلف کسب و کار، mvp های مختلفی داشته باشیم. به بیان دیگر، ام وی پی‌ها تنها برای اعتبار سنجی مدل کسب و کار، یادگیری و اصلاح مدل‌ها ساخته می‌شوند.
در حالی که نمونه اولیه یا Prototype، همان محصول اصلی است که به شکل دست ساز ساخته می‌شود تا به سوالات تخصصی در مورد طراحی و تولید آن محصول پاسخ دهد. در واقع، نمونه اولیه، امکان پذیر بودن تولید این محصول با ویژگی‌های مشخص را بررسی می‌کند.
نسخه نمایش یا Demo نیز تنها برای آشنایی کاربر با محصول تهیه می‌شود.
و در انتها…
همان طور که گفتیم، سیستم mvp ، مانند یک ماکت، چشم انداز مشخصی از معماری تجاری پروژه را پیش روی شما قرار می‌دهد و در بسیاری از حوزه‌ها به کمک شما میآید.
با شناخت مخاطبان و مشتریان هدف، می‌توانید رقبای خود را نیز بهتر شناخته و برای مشتریان، یک فرآیند خرید راحت و آسان رقم بزنید. تمام این موارد، در نهایت به شما کمک می‌کند تولید، عرضه و فروش موفقی را تجربه کنید.
امروز با حداقل محصول قابل ارائه آشنا شدیم و سعی کردیم ضمن پاسخ به سوال mvp چیست، ویژگی‌ها، مزایا و مراحل ساخت آن را نیز برای شما بیان کنیم.
نخوندم
خیلی خوب و روان بود .
ممنونم
تشکر می کنم از مطلب خوبتون
ممنون از مقاله کاربردی و روانتون
عالی توضیح دادید
ممنون از توجه شما