جوملا چیست ؟ چه تفاوتی با وردپرس دارد؟
با جستجو در فضای وب و تحقیق مختصری در خصوص سیستمهای مدیریت محتوا یا همان CMS، میبینید پس از وردپرس، یکی از محبوبترین و بهترین سی ام اسها، جوملا معرفی شده است. در این مطلب قصد داریم بگوییم جوملا چیست ، چه ویژگیهایی دارد و چگونه عمل میکند.
پیش از ورود به بحث، ابتدا لازم است تعریف مختصری از سی ام اس (CMS) ارائه دهیم. Content Management System یا همان سی ام اس، یک نرمافزار سیستمی است که به شما کمک میکند یک محتوای دیجیتالی را به بهترین شکل مدیریت و اجرا و بهینه کنید. در واقع میتوانیم بگوییم سی ام اس ابزاری است که به شما اجازه میدهد بدون هیچ کدنویسی پیچیدهای، یک وبسایت بسازید.
اطلاعات بیشتر در خصوص CMS را میتوانید در مقاله سی ام اس چیست؟ مطالعه کنید.
جوملا چیست ؟
نوعی سی ام اس است که به شما کمک میکند وبسایتها و اپلیکیشنهای قدرتمند و پویا بسازید. یک رابط بصری دارد که به شما کمک میکند از حداکثر ویژگیها و قابلیتهای آن استفاده کنید.
سیستم مدیریت محتوای جوملا، وبسایت شما را به یک دیتابیس MySQLi، MySQL یا PostgreSQL متصل میکند تا مدیریت و ارائه محتوا را هم برای مدیر سایت و هم بازدیدکننده، آسانتر کند (برای بازدید از وبسایت جوملا به آدرس joomla.org مراجعه کنید).
این نرمافزار از زمان انتشارش در سال 2005 تمرکزش بیشتر بر قابلیت استفاده و توسعهپذیری این ابزار بوده است. به همین خاطر است که جوایز بیشماری دریافت کرده، از جمله اینکه سه بار جایزه سیستم مدیریت محتوای منبع باز PACKT دریافت کرده است.
جوملا از معماری دیزاین Model-View-Controller) MVC) استفاده میکند. بر اساس الگوی MVC وقتی جوملا درخواستی را پردازش میکند، ابتدا URL را آنالیز میکند تا ببیند کدام مولفه، درخواست را پردازش میکند. این مدل شامل دادهای است که توسط مولفه، مورداستفاده قرار میگیرد. مسئولیت این مدل این است که دیتابیس را هرجا و هر زمانی که موردنیاز است، به روزرسانی کند. این نمایه (view) تولید خروجی میکند. میتواند برای بدست آوردن اطلاعات موردنیاز با مدل مرتبط شود. پس از تولید خروجی توسط این نمایه، مولفه، کنترل را به محیط جوملا میدهد که بعد از آن قالب جوملا را اجرا میکند.
جوملا در چه وبسایتهایی کاربرد دارد؟
نمونههایی از انواع وبسایتها که در سرتاسر دنیا از جوملا استفاده میکنند، عبارتند از:
- پورتالها و وبسایتهای شرکتی
- اینترانتها و اکسترانتهای شرکتی
- مجلات، روزنامهها و انتشارات آنلاین
- رزرواسیون آنلاین و تجارت الکترونیک
- اپلیکیشنهای دولتی
- وبسایتهای بیزنسهای کوچک
- وبسایتهای سازمانی و غیرانتفاعی
- پرتالهای مبتنی بر کامیونیتی
- وبسایتهای مدرسه و کلیسا
- هومپیجهای شخصی یا خانوادگی
ویژگیهای جوملا چیست ؟
در ادامه به برخی از ویژگیهای اصلی جوملا اشاره میکنیم:
چند زبانه بودن
چندزبانه بودن این ابزار کمک میکند همه افراد با زبانهای مختلف به هدف خود برسند. برای کسانی که با زبان انگلیسی آشنایی ندارند، این یک امکان بسیار عالی است. جوملا 75 زبان مختلف را ساپورت میکند، از جمله زبان فارسی نیز در این لیست قرار دارد.
واکنشگرا یا ریسپانسیو بودن
امروزه هر وبسایتی باید ویژگی ریسپانسیو بودن را داشته باشد، چرا که بسیاری از افراد توسط گوشیهای هوشمند وارد وبسایت میشوند. به همین خاطر داشتن وبسایتی که به خوبی در هر دیوایس با هر سایزی کار کند، ضروری است. جوملا نیز چنین امکانی را فراهم میکند، از این رو هیچ بازدیدکنندهای را از دست نخواهید داد.
سهولت استفاده
جوملا منبع باز است و کاملا رایگان است. رابط کاربری کاربرپسند با ویژگی WYSIWYG که دارد، همان نتایج را ایجاد میکند. به روزرسانی مداوم نیز از ویژگیهای دیگر جوملاست. این نرمافزار آپدیتهای جدیدی را در قالب فیچرها و عملکردهایش ارائه میدهد. با هر آپدیت جدید، کار کردن با آن نیز آسانتر میشود.
امنیت
در تولید یک وبسایت، امنیت از اهمیت بالایی برخوردار است. جوملا دو فاکتور احراز هویت فراهم میکند تا از احتمال هک شدن جلوگیری کند. بنابراین سایت شما هک نمیشود، اما در مواردی که از نام کاربری و رمز عبور معمول خود بیرون بیایید و کس دیگری وارد آن شود، میتوانید به راحتی سایت جوملای هک شده خود را بازیابی کنید.
انجمن (Forum) جوملا
هر کس میتواند به صورت داوطلبانه در انجمن جوملا مشارکت کند. جوملا یک پروژه منبع باز است که از داوطلبان و مشارکت آنها استقبال میکند. هر مهارتی که داشته باشید و به هر مقداری، میتوانید مشارکت کنید و به دیگران اجازه دهید از چیزی که شما تولید کردهاید، بهره ببرند. در این انجمن با دیگر فالوئرها آشنا میشوید و میتوانید از آنها چیزی یاد بگیرید. اگر با مشکلی مواجه شوید، ممکن است این شانس را داشته باشید که افرادی درباره آن در انجمن بحث کرده باشند و میتوانید از آنها راهحل بگیرید.
مزایا و معایب جوملا چیست ؟
اگر تا اینجا تصمیم گرفتهاید جوملا را به عنوان CMS برای وبسایت خود انتخاب کنید، عجله نکنید. لیست مزایا و معایب جوملا را مطالعه کنید.
مزایای جوملا چیست ؟
رایگان بودن
جوملا یک پلتفرم منبع باز است که اجازه میدهد بدون نگرانی از هزینههای مجوز، از کد استفاده کنید. علاوه براین میتوانید از صدها قالب رایگان جوملا استفاده کنید.
پشتیبانی تجارت الکترونیک (eCommerce)
کاربران جوملا میتوانند محتوا و فروشگاه آنلاین خود را همزمان در یکجا مدیریت کنند، به جای اینکه از چندین پلتفرم استفاده کنند. این نرمافزار از برخی مولفههای تجارت الکترونیک که گزینههای عالی برای ایجاد فروشگاه هستند، مانند VirtueMart, JoomShopping, K2Store پشتیبانی میکند.
سهولت نصب
نصب جوملا تنها چند دقیقه طول میکشد. میتوانید به راحتی صفحه وب جوملا را دانلود و نصب کنید.
اسکریپتهای PHP
جوملا از اسکریپت نویسی PHP استفاده میکند، که رایجترین زبان توسعه وب است.
دسترسی به اکستنشنها
افزونه یا مولفه جوملا میتواند عملکردهای متفاوتی ارائه دهد که دیگر نیازی نیست در ساخت وبسایت خود تعداد زیادی مولفه یا افزونه نصب کنید.
سازگاری و انعطافپذیری
میتوانید جوملا را برای بیزنس کوچک خود استفاده کنید یا در واقع نیاز آن را گسترش دهید. با مقداری دانش HTML میتوانید سایت جوملای خود را حفظ کنید. برای استفاده از آن لازم نیست حتما یک دولوپر باشید.
اجتماع فعال
جوملا یک اجتماع کاربری بسیار بزرگ دارد که در آن میتوانید توصیهها، ترفندها و راهنمایی بگیرید که به شما در ساخت وبسایتتان کمک میکند.
قابلیت سئو
دیگر جستجوی افزونههای شخص ثالث (third party) انقدر طولانی نمیشود و دستیابی به رتبه عالی در گوگل نیز آنقدر سخت نخواهد بود.
معایب جوملا چیست ؟
کمی پیچیدگی
جوملا پیچیده است و درآوردن طرح سفارشی را بدون تجربه دولوپری سخت میکند. با این حال، برای استفاده از آن به عنوان سیستم مدیریت محتوا نیازی به صرف وقت زیاد برای یادگیری نیست.
سازگاری پایین
وقتی همزمان چند ماژول، اکستنشن و افزونه نصب میکنید، جوملا با مشکل سازگاری مواجه میشود. جوملا مدام بروزرسانی میشود که خوب است، اما از آنجایی که بسیاری از آپگریدها، افزونهها و اکستنشنهای زیادی را خراب میکند، چراکه در بسیاری موارد همزمان آپدیت نشدهاند، مشکلساز میشود. این به خصوص وقتی عملکردهای پیچیدهای داشته باشید، با مقدار زیادی محتوا مانند انجمنها یا سیستمهای عضویت، دردسرساز میشود.
رسانه (Media)
مدیریت رسانه در جوملا میتواند بهتر باشد. قابلیتهای آن واقعا محدود است، طوری که قادر نیستید تصاویر را در مدیریت رسانه جوملا حرکت دهید، تغییر سایز دهید، کراپ کنید، مقیاس آن را دستکاری کنید یا ویرایش کنید. این قابلیت چندان سخت و بزرگ نیست و برای CMS بزرگی مانند جوملا فقدان این قابلیت عجیب است.
آنقدرها رایگان نیست
جوملا کاملا رایگان نیست، چرا که خدمات هاست آن پولی است، برخلاف وردپرس. این یعنی هاست وبسایت را باید بر روی سرور خودتان انجام دهید، که هزینهبر است. پرداخت هزینه برای سرور به طور خودکار نباید شما را از استفاده از جوملا بازدارد، اما این موردی است که در انتخاب خود باید موردتوجه قرار دهید. از طرفی، این نرمافزار افزونههایی دارد که باید بابت آنها پول پرداخت کنید که همه اینها در کل هزینههای شما را کمی بالا میبرند.
فاقد سفارشیسازی عمیق
جوملا امکان سفارشیسازی کامل فراهم نمیکند، یعنی اگر خیلی وارد جزئیات شوید، محدودیتهایی در آن مییابید. این بیشتر برای دولوپرهای حرفهای مشکل میآفریند.
تفاوت وردپرس و جوملا چیست ؟
با توجه به محبوبیت و قدرت هر دو نرمافزار وردپرس و جوملا، در ادامه به مقایسه این دو میپردازیم. برای شما که شاید در انتخاب بین وردپرس و جوملا شک دارید.
قابلیت استفاده
نرمافزار وردپرس به سادگی در استفاده معروف است و اینکه ظرف مدت 5 دقیقه نصب میشود. این باعث شده که تازهکارها و کاربران جدید بتوانند وبسایت یا وبلاگ خود را ظرف چند ثانیه راهاندازی کنند. پس از نصب وردپرس، کاربر یک رابط کاربری تمام وکمال میبیند با یک منوی مشخص، که اجازه میدهد هر تعداد پست و صفحه بیفزایید و ظاهر صفحه را سفارشیسازی کنید. سرعت نصب جوملا به اندازه وردپرس نیست، اما شبیه آن است. وقتی جوملا نصب میشود، کاربر به سمت یک داشبورد هدایت میشود که به اندازه وردپرس چندان ساده و بصری نیست و دارای منوهای زیادی است که ممکن است مشتری را گیج کند.
امنیت
هر دو نرمافزارها، سیستم امنیتی قابل اعتمادی دارند و در برابر آسیبپذیری امنیتی سریعا واکنش نشان میدهند. از افزونهها بکاپ میگیرند و راندمان امنیتی را بالا میبرند. وردپرس و جوملا هر دو در امنیت خوب هستند.
پشتیبانی
وردپرس تشکیلات پشتیبانی مخصوص دارد، به همراه اجتماع گستردهای از کاربران. مشتریان میتوانند توسط انجمنهای پشتیبانی، دستورالعملها و اسناد، پشتیبانی دریافت کنند. وبسایتهای وردپرسی دستورالعملهای ویدئویی، راهنماها، مقالات و در کل اطلاعات ارزشمند زیادی در اختیار مخاطب قرار میدهند. پشتیبانی وردپرس هم میتواند رایگان باشد و هم پولی. بهتر است با متخصصان وردپرس کار کنید. کسانی که در کار با وردپرس تجربه و مهارت دارند. جوملا نیز مانند وردپرس است و پشتیبانی قوی دارد. اما پیدا کردن دولوپر برای جوملا سخت است. پیدا کردن کسی که جوملاکار باشد و کارش را خوب انجام دهد، زمانبر است.
افزونهها
وردپرس با داشتن چندین تم و افزونه (38000) به کاربران خود اجازه میدهد ظاهر وبسایت خود را در کوتاهترین زمان تغییر دهند. در هر زمان میتوانید تمها یا افزونههایی را از وبسایت رسمی وردپرس نصب کنید و به صورت رایگان در وبسایت خود تغییر ایجاد کنید. برای کسانی که افزونههای پریمیوم با بهترین پشتیبانی را ترجیح میدهند، افزونهها و تمهای پولی زیادی وجود دارد. جوملا نیز مانند وردپرس، قالبها و اکستنشنهایی ارائه میدهد، اما کیفیت چندانی ندارند و پیدا کردن افزونهای که کاملا منطبق با نیازهای شما باشد، بسیار سخت است. ساختار جوملا برخلاف وردپرس اجازه نمیدهد اکستنشنها و قالبها از محیط ادمین نصب شوند.
وردپرس | جوملا | |
سادگی | ساده و قابل یادگیری به خصوص برای تازهکارها | پیچیدهتر است، زمان بیشتری برای یادگیری میطلبد |
ظاهر و افزونهها | هزاران افزونه دارد | تعداد افزونهها زیاد است، اما به اندازه وردپرس نیست |
وبلاگ | برای وبلاگ عالی است | چندان برای وبلاگ مناسب نیست |
پشتیبانی | کامیونیتی دارد، پرداخت برای پشتیبانی | اجتماع، انجمنها و اسناد رسمی |
امنیت | به روزرسانی مداوم، افزونههای امنیتی | به روزرسانی مداوم، افزونههای امنیتی |
گزینه چندزبانی | باید از خدمات شخص ثالث استفاده شود | به طور پیشفرض پشتیبانی چندزبانه دارد |
شاید جوملا از وردپرس انعطافپذیرتر باشد، اما در مورد قابلیت استفاده، انجمن پشتیبانی و تنوع افزونهها، وردپرس پیشی میگیرد. با این وجود سیستم مدیریت محتوای شما باید بر اساس هدف مشتری انتخاب شود. اگر وبسایت شما تنها بر اساس تعامل است، مانند فرم تماس و به اشتراکگذاری شبکههای اجتماعی و قصد ندارید بیش از این باشد، وردپرس مناسب شماست. برای کسانی که به طور مداوم وبسایتشان را تغییر و ارتقا میدهند، جوملا انتخاب خوبی است. با این حال قبل از انتخاب نرمافزار خود، نگاهی به نقشه بیزنسی خود بیندازید و ببینید آیا وبسایت شما به تنظیمات پیشرفتهتری نیاز دارد؟ این به شما کمک میکند انتخاب مناسبی داشته باشید.
سخن آخر
در این مطلب گفتیم جوملا چیست . جوملا در حد میانه قرار گرفته، بین دروپال و وردپرس. به اندازه دروپال پیچیده نیست، اما به اندازه وردپرس هم عملیاتی و قابل سفارشیسازی نیست. برای مواردی که وردپرس را فاقد امکاناتی که مدنظرتان است، بیابید و دروپال هم برایتان زیادی پیچیده باشد، جوملا گزینه ایدهآلی است. در نهایت اینکه جوملا کنترل زیادی به شما میبخشد، در عین حال که با مقدار زیادی آپشنهای غیرضروری شما را خسته نمیکند. میتوانید با این سی ام اس از ساخت یک وبسایت منحصر به فرد، انعطافپذیر و ریسپانسیو لذت ببرید.
پرسش و پاسخ های متداول:
جوملا یک سیستم مدیریت محتوای منبع باز است. به شما کمک میکند وبسایت و اپلیکیشن پویا و قدرتمند بسازید. یک رابط بصری دارد که کمک میکند از عملکرد و ویژگیهای آن به تمامی استفاده کنید.
Accordion 2 content…
[…] عنوان یک CMS به پیشرفت خود ادامه میدهد. اما همچنان که جوملا در حال پیشروی بود، مگنتو (Magento) به میان آمد و بسیاری از […]